Textos
Fálase na lei galega do patrimonio cultural dos bens inmobles como representación da evolución dunha comunidade humana, por ser testemuño da súa cultura.
Souben de Xesús Mato cando eu cativo traballaba en Terras do Deza polos anos 1964... Era o compañeiro dun crego falecido nun accidente de tráfico na estrada de Salamanca a Béjar.
Cando todos, arreo, na sociedade e na igrexa, marxinaran á mocidade, nunha terra de ninguén, coma unha etapa baleira, sen proveito, ao máximo, unha transición ou uns efluvios típicos da idade, Xesús Mato, entregouse en varias xe
Din que Xesús Mato veu para a montaña hai vintecinco anos, pero, para nós é como se estivese connosco toda a vida.
Esvaeceuse na miña memoria o momento en que souben da existencia de Xesús Mato. Gardo unha bretemosa lembranza, que debe situarse nun momento impreciso de mediados da década dos setenta do século pasado.
Parece que escribir unhas liñas sobre un amigo, (2.400 caracteres que é o que o amigo de todos e gran argalleiro, Xulio Xiz, me pedía), debería resultar doado, e non obstante, a min custoume e non pouco poñerme a escribilas sobre Xesús Mato.
Tiña ouvido deste crego tan espelido, de andar lizgairo e verbo fluído. Eu era un mozo universitario cando me asaltou a música de J. Cabodevila con toda a vea racial da miña estirpe.
Poucas veces tiven que enfrontarme a unha reflexión tan curiosa como a que me trae a escribir estas liñas.
O don da ubicuidade disque é exclusivo de Deus.
Con toda a vida por diante e absolutamente todo por aprender, con once anos acabados de estrear e sen coñecer a ninguén máis que a penas catro ou cinco amigos, entre os moitos rapaces cos que compartía colexio, comezou o meu and
Hei subir ó alto,
hei ver nacer o Sol,
que alumea esta terra,
que lle da calor.
Pre falar co señor Mato, non tés desculpa ningunha!
xa hai máis de cincuenta anos, que exerce de señor cura!
El atende a todo o mundo, alegre, atento e sen prisa
Mato non é un cura. É un crego.
Un crego galego, de pobo e do pobo.
O cura Mato é un sociólogo, un antropólogo, un musicólogo, un ideólogo.
Mato é un bule-bule, un fura-fura.
Para escribir fai falla oficio. Eu non o teño e sei das miñas dificultades para expresar o que quero dicir. De calquera xeito, vouno intentar.
Don Xesús chegou a Lalín a finais dos anos 50 rodeado da lóxica expectación que un novo habitante, xa fose xuíz, notario ou cura, podía causar no que daquela era un gran patio de veciños.
Ante todo debo confesar a miña grande admiración por este exemplar Crego de Lugo.
Os comezos con Mato non foron do máis afortunado. Coñecín a Don Xesús (naqueles tempos dixéronme que era don Xesús) á saída do Instituto Feminino.
A conversa máis recente que tiven con Xesús Mato foi na praza de Santa María, revestidos ambos os dous liturxicamente para participar xunto con varios centos de cregos máis no funeral polo bispo Frei Xosé.
Sempre lembrarei con cariño e agradecemento os anos que tivemo-la sorte de compartir con Xesús Mato tantas experiencias.
Os que somos Independentistas e Nacionalistas da nosa tribu -eu so penso en e para Sober-, e presumimos de nacer e vivir no verdadeiro e único paraiso terreal; e ao tempo fardamos de ter todo o mellor: viño de Amandi, alfareiros
Cando coñecín a Xesús, eu tiña case vinte anos. Dos do ano 71. Ávidos de todo. Necesitados de nada. Eu vino maior, dos que había que tratar por vostede. El dirixía un coro de rapazas con uniforme e minisaia.
Meu sempre ben querido e xeneroso crego.
Sendo persoa afable e sinxela, Xesús Mato ten unha traxectoria de impresión; ten chegado a ser, dende fai xa moitos anos, un heroe dos que precisamos nesta sociedade nosa actual.
Noutro tempo e noutro lugar coñecín ó tío de Moisés. Que tío o meu amigo Moisés, un tipo estupendo, claro que con ese nome xa se sabe, un ten que estar chamado a cousas grandes e a sitios altos coma o Sinaí.
Xa hai máis de vinte anos que Xesús Mato chegou a estas terras do Cebreiro, e con el viñeron novos aires a estas parroquias.
Cando se fai un libro en homenaxe de alguén, no que cómpre destacar todas ou moitas das súas vertentes e facianas, nun home como Xesús Mato, isto obrigaría a publicar máis dun tomo e por iso, limitados polo espazo dispoñible, de
Bon día, amigo,
neste amencer
de afecto que te abrangue;
nesta xornada de amor
que fai
longo o camiño
e a alegría larga.
Mentres en nós fica
un recordo
de sol e de harmonía,
Pídenme que me adhira á homenaxe a Xesús Mato con motivo do seu triplo aniversario, os 75 anos de vida, os 50 de ministerio sacerdotal e os 25 exercéndoo na montaña de Lugo.
Neste tempo turbulento no que o esencial parece que estorba, resulta moi esperanzador atopar cunha persoa, un crego, que vive a vida, tamén a súa fe, como un compromiso permanente.
Coñecín a Xesús Mato a mediados dos anos 70, cando comecei a miña vida laboral como traballadora social. Desde o principio conectamos en moitos aspectos sociais e de necesidades da nosa xente e do noso país.
Nesta grande montaxe teatral que é a vida, o cura Mato sempre enfrontou —e enfronta— todos os roles dramáticos que lle tocou representar, coa forza, eficacia e resistencia que cada situación lle esixiu.
Milita na Igrexa. E pon voz onde sexa preciso para transmitir unha mensaxe.
Probablemente el lector piense que sólo un osado puede escribir acerca de alguien con quien no ha convivido y a quien, a lo largo de todo un año, ha encontrado en contadas ocasiones.
Entrei moi neno no Seminario de Lugo. Dende sempre a música estivo ó meu redor. Meu pai cantaba ben afinado. Miña nai fora grande bailadora. Meu tío Indalecio- famoso oleiro de Bonxe- tocaba o saxo na banda “Estrellas Azules”.
Cuando me llamó Julio Giz preguntándome si quería escribir algo sobre Jesús Mato, enseguida le dije que sí, ya que es una persona a la que tanto yo, como mi familia, queremos y apreciamos desde hace muchos años.
Tiven a sorte de coñecer a XESUS MATO, cando era unha rapaciña a que lle poñian os pelos de punta a falta de libertade que tiñamos neste país, naqueles anos nos que o dictador Francisco Franco xa era vello e estaba enfermo, pe
- Cursiños prematrimoniais! Como dis que se chama o cura?
Do inxente labor social e cultural que conta a prol de Xesús Mato Mato, comprácenos destacar a presenza dun libro, dígase o que se queira, a el se lle debe. O título é o que aparece na portada: «Galicia canta ó Neno».
Resulta difícil falar dunha persoa coma, Xesús Mato. E moito máis cando me dixeron “tes liberdade de diagnóstico e tratamento”, como se iso fose unha vantaxe, pois non, resultou ser un gran inconveniente.
Son as dez do día vintetrés de outubro cando soa o meu teléfono. Cousa normal, pero cando identifico a voz de Xulio Xiz é para min unha sorpresa.
Señor cura, señor cura,
Deixa xa de correr tanto;
Para onde vai meu amigo,
Tan cediño polo campo?
Unha das tardes que Ánxel Fole me agasallou coa súa doce e falangueira compaña en Neira de Rei, entre tantos temas como saían a conto, entre un grolo de viño, unha copiña de coñac francés co café e o cigarro, espelido polas cost
Souben da existencia de Xesús Mato nos anos setenta, cando me contaron que un fato de rapaces dirixidos por el, formaran o grupo de folk galego, Fuxan os Ventos e lémbro desa época outro proxecto del que tan bos recordos me ev
Vinteoito mozos acababan de ser ordenados presbíteros polo bispo de Lugo, o Dr. Ona de Echave. Dous días despois, dispóñense a celebrar a primeira Misa solemne nas capelas absidais da nosa catedral. Xesús Mato é un deles.
Coido que hai trinta e sete anos que coñezo a Xesús Mato.
O cura e o mestre, forzas vivas no medio rural nos anos dos meus comezos.
É unha inmensa satisfacción para a familia do escritor Manuel Rodríguez López poder participar nun libro na honra do amigo Xesús Mato.