Nas sempre escasas visitas á cidade de Lugo, nos limitadísimos percorridos polas rúas coñecidas aínda que transformadas da capital, nas ocasionais visitas ós bares nos que pasamos as horas de hai anos, reencontrámonos con personaxes que quedaron paralizados coa copa a medias, o xeo a medio derreter e a tapa a medio fumear. As canas fóronse facendo donas dalgunhas testas, que despexaron as frontes, enriquecendo un ambiente que mantén os olores e as paixóns. O tempo detívose.
Hai xente nesa cidade que, sen embargo, non se sumou a esa parálise e que un precisa perseguir polos papeis, as redes ou os boca a boca.
Eu coñecín ó padre Mato nas súas ocasionais visitas á delegación de El Ideal Gallego, ou nas miñas periódicas comparecencias na Radio Popular de Fingoi, entre aquelas extraordinarias carballeiras, nesa época de recoñecemento da cidade, que abandonara anos antes, despois dos estudios medios cos que medrei nela.
Era un home moi dado e escondido detrás dunha axenda permanente que lle matizaba o aspecto de cura que se lle recoñecía maiormente polo apelativo de Padre Mato, máis que por calquera outra cousa. Detrás dese aspecto toda unha historia que se converteu en paixón, coa música de Fuxan os Ventos coa que varias xeracións legalizaron e fixeron normal unha cultura agochada na memoria, nos cantares dos máis vellos e nos temores daqueles que sufriron nas súas carnes ou na súa educación as prohibicións e as advertencias do pasado. Ou a cantilena de Nadal que acabamos cantaruxando con suxestivas estrofas infantís. A euforia dunha chea de descubrimentos realizados naquela época dálle aínda máis valor ó Padre Mato que, sen aparecer nas portadas, fabrica todas esas posibilidades de renacemento que hoxe quedan tan lonxe e que en cambio semellan tan preto neses ambientes que en Lugo quedaron conxelados no tempo, nas noites de pubs, con eses seres que permanecen nos mesmos lugares que abandonamos anos atrás e que parecen estarnos agardando na volta.