Noutro tempo e noutro lugar coñecín ó tío de Moisés. Que tío o meu amigo Moisés, un tipo estupendo, claro que con ese nome xa se sabe, un ten que estar chamado a cousas grandes e a sitios altos coma o Sinaí. El por aí segue co seu teatro comprometido a voltas e eu aínda lle teño lei. Pero non nos vaiamos do tema: o tío de Moisés. O tío de Moisés non era moi alto, nin moi rubio, nin moi cachas, pero…si moi simpático, realmente simpático, desa xente que che di ola e xa está.
Eu, naquel tempo e naquel lugar, era un rapaz imberbe. Un preadolescente ó que lle dera por comprar a súa primeira gravata. “Vaia mozo que estás feito, dixo D. Serxio, compras unha gravata e non sabes facerlle o nó” e mentres, con paciencia presbiteral, facía e desfacía o nó da miña moderna gravata verde, ata que por fin lle collín o truco e fun quen de facelo, aínda que non con tanto aquel coma o del.
Acórdome da primeira vez que vin ó tío de Moisés, eu tivera o atrevemento de aceptar, xunto con outros dous inconscientes coma min, unha invitación para cantar nun acto escolar deses que abundaban no noso colexio. Eu estaba daquela dando os meus primeiros pasos da man dunha guitarra española marca Alhambra, despois de abandonar definitivamente a batería para alivio de moitos. Sabía algúns acordes, poucos, o Fa resistíase e o Si xa nin pensalo, pero a ignorancia é atrevida e a mocidade é o que ten: impaciencia, así que alá nos puxemos a preparar unhas cancións coma se se tratase do concerto da nosa vida no Central Park. Non son capaz de recordar exactamente o que cantamos, pero si lembro que a escollida para a traca final, que nos saía niquelada, era “Guantanamera”. De súpeto, sen saber cómo, atopámonos cantando a unha velocidade vertixinosa, coma se houbera lume no salón de actos. Mirabámonos con terror e a guitarra tiña de pronto doce cordas e eu só dous dedos, algo non ía ben, había que acabar como fora. Rematamos sen folgos porque o ton escollido non era o máis axeitado para as nosas voces mutantes de púberes que comezaban a afeitarse e gastar gravata. Un desastre, aquilo foi un completo desastre, a xente aplaudía porque nestes actos sempre se aplaude, aínda que os músicos desafinen, o decorado caia por riba do pastor con frase ou a carapuchiña vermella perda as trenzas no primeiro acto. Aplaudían si, pero a nós aquel bater de palmas sabíanos a fracaso e conmiseración. A xente foise levantando e nos fomos quedándonos pequeniños, pequeniños, nas escaleiras do escenario sen atrevérmonos a cruzar por entre as butacas e agardando a que todo rematara o máis discretamente posible. Cando xa parecía que escampaba, o tío de Moisés achegouse a nós, ¡perigo! ¡perigo! Pero non. Falaba e asentía con expresión franca, non falaba por falar, animaba e poñía a man no ombreiro, “moi ben rapaces, algo apurada esta última, pero moi ben”, suxería tamén algo dunhas cancións en galego e ofrecíase a mandarnos unhas letras xa coas notas postas, ¡sinxelas eh!. Aquelas palabras a min reconciliáronme coa música, coa miña guitarra Alhambra e cos seus catro acordes.
Logo souben do bo músico que era, das súas correrías con Fuxan, do seu compromiso coa terra e coa xente, dos seus escritos en xornais e a súa presenza nos medios, das súas iniciativas na montaña, de ... tantas e tantas cousas, pero para min, o tío de Moisés, gañoume aquel día no que cantamos Guantanamera con voz de galiña choca e unha gravata verde inglés de adolescentes que botaban os seus primeiros pitos a escondidas.